KALENDARZ NIESPODZIANEK

MASZYNA PAROWA

To parowy silnik tłokowy. Czasem do maszyn parowych zalicza się pompy parowe powstałe przed silnikiem tłokowym. Za wynalazcę maszyny parowej uważa się Jamesa Watta, który w 1763 roku udoskonalił atmosferyczny silnik parowy zbudowany wcześniej przez Thomasa Newcomena. 
Spalając pod napełnionym kotłem drewno bądź węgiel, doprowadzano wodę do wrzenia. Wytworzona w ten sposób para była doprowadzana przez układ rozrządu[1] do cylindra. Tłok wprawiany był w ruch poprzez naprzemienne wpuszczanie będącej pod wysokim ciśnieniem pary do przedniej i tylnej części cylindra (rozdzielonych tłokiem). Następnie za pośrednictwem korbowodu przenoszono wytworzoną energię na wał korbowy i koło zamachowe. W celu stabilizacji obrotów w maszynach parowych używany był regulator odśrodkowy.

AKWEDUKT

Akwedukt (łac. aquae ductus, ciąg wodny) – kanał wodociągowy, rurociąg podziemny lub nadziemny, doprowadzający wodę z odległych źródeł na ogół do miast przy wykorzystaniu siły ciążenia ziemskiego. Może być umieszczony na arkadach przeprowadzonych nad rzekami lub nierównościami terenu. Akweduktem nazywany jest również most kanału wodnego.

Jeden z najstarszych znanych akweduktów został zbudowany na polecenie asyryjskiego króla Sennacheryba. Doprowadzał on wodę do Niniwy z leżących 50 kilometrów od miasta gór.

W Grecji zachowały się akwedukty na Samos z VI wieku p.n.e. oraz – w Koryncie i Atenach z V wieku p.n.e.

Starożytny Rzym był zaopatrywany przez sieć akweduktów liczącą 420 km, z czego 47 km przebiegało nad powierzchnią ziemi. Sieć ta dostarczała milion m³ wody źródlanej na dobę. Spadek w rzymskich akweduktach wynosi kilkadziesiąt centymetrów na kilometr. Rzymianie niekiedy odwadniali teren w pobliżu akweduktu, aby zmniejszyć możliwość skażenia przez wody gruntowe. Przy wyborze źródeł prócz badania stanu wody obserwowali też stan zdrowia tubylców. Woda była dostarczana do licznych fontann, łaźni i szaletów publicznych, co bogatszych domów.

Z rzymskich wodociągów najbardziej znane są:

• • Aqua Appia (312 rok p.n.e.)

  • czynny do dziś Aqua Marcia (144 – 140 p.n.e.)

  • Aqua Virgo (20 p.n.e.)

  • Aqua Claudia (52 rok n.e.)